یکی از پر بسامدترین واژه‌ها برای نام‌گذاری مکان‌ها در استان گیلان، واژه گوراب است. در گذشته تعداد آن‌ها بسیار بیشتر از زمان کنونی بود و به‌طور مثال می‌توان از «گوراب رشت، گوراب فومن، گوراب لاهیجان، گوراب کهدم، گوراب گسکر، گوراب شفت، گوراب کوچصفهان، گوراب اشکور، گوراب رانکوه، گوراب رودسر، گوراب دیلمان، گوراب طالقان، گوراب الموت، گوراب تنکابن، گوراب ورزل و غیره »، یاد کرد.
1. سرتیپ‌پور، جهانگیر- نام‌ها و نامدارهای گیلان، رشت، گیلکان، 1370.
2. همان‌جا.
3. عظيمي، ناصر، فقدان شهر ويژگي اصلي تاريخ قديم گیلان، نشريه گيله وا
4. سفرنامه ملکونف به سواحل جنوبی دریای خزر (1860 - 1858)، مترجم: گلزاری مسعود، انتشارات دادجو، 1364.
5. خودزکو، الکساندر، سرزمین گیلان در اوایل قرن نوزده، مترجم: سهامی، سیروس، انتشارات فرهنگ ابلبا، رشت، چاپ دوم 1388.
6. بازار هر هفته در برخي از سکونت¬گاه‌ها عموماً يک يا دو بار اتفاق مي‌افتاد.
7. زوزني به کوشش رابينو ۱۳۶۹ ص۱۸۴
8. عظيمي، ناصر، همان‌جا،
9. عظيمي، ناصر، همان‌جا.
10. عظيمي، ناصر، فقدان شهر ويژگي تاريخ قديم گيلان، گيله وا
11. پاکزاد، جهانشاه، تاريخ شهر و شهرنشيني در ايران از آغاز تا دوران قاجار، انتشارات آرمانشهر، پاييز 1390، صفحه 466
مروری بر مقالات حوزه سکونت گاه های غیررسمی (بخش اول)
گردآوری: سوسن مومنی
مقدمه
این یادداشت خلاصه‌ای از مفاهیم مختلف مرتبط با بحث سکونتگاههای غیررسمی را بیان می‌کند که توسط پژوهشگران، اساتید و محققان در قالب مقالات به چاپ رسیده اند. در این یادداشت سعی بر آن است تا کلیه مفاهیم شامل واژه‌شناسی، مبانی نظری و مفهومی و موضوعات مختلف مربوط به سکونتگاههای غیررسمی به طور خلاصه در دو بخش جمع‌آوری گردند. هدف از تهیه این یادداشت کمک به شرکت‌کنندگان مسابقه معمارنت می‌باشد که با موضوع ارتقاء تدریجی سرپناه خودساخته در سکونتگاههای غیررسمی در 4 شهر نیشابور، زاهدان، تبریز و اهواز برگزار خواهد شد، تا با مطالعه‌ی اجمالی بتوانند به ابعاد مختلف این موضوع اشراف یابند...
مجتمع‌های تجاری چندمنظوره (مال‌ها و مگامال‌ها) و کیفیت زندگی شهروندان
سخن‌رانی محمد سالاری در بیست و پنجمین گفت‌وگوی اجتماعیِ «تهران امید دارد»
در ساختمان مرکزی شهرداری منطقه یک تهران، 30 خردادماه 1397
وقتی عناصر سنگینی همچون مال‌ها و مگامال‌ها،که پیش از این وجود نداشته‌اند، به‌زور، خود را به ساختار جامعه شهری تحمیل می‌کنند، باید انتظار داشته باشیم که تبعات گوناگونی بر بوم‌شناسی شهری ما بگذارند. این تبعات، ساحت‌های متفاوتی دارند که از جمله ان‌ها ساحت اجتماعی است، همچنین می‌توان از ساحت‌های اقتصادی، فرهنگی، محیط زیستی و جز آن‌ها هم یاد کرد.
وقتی که روایت ولیعصر را از تجریش آغاز کنیم، آن‌گونه که این روزها روایت می‌شود، اوّلِ این خیابانِ 18 کیلومتری، تجریش است. از آن‌جا است که گویا همة زندگی سرازیر می‌شود و در شیب شمالی ـ جنوبی همراه با جوی‌های آب دو طرف خیابان، همه چیز را همراه خود به پایین می‌شویَد و می‌برد. آخرِ این خیابان به پایانه می‌رسد. پایانِ همه چیز؛ پایانه‌ی راه‌آهن. و اگر سر ماشین را کج کنی، آن‌طرف‌تر پایانه‌ی جنوب. همان جایی که همه ماجراهای تهران تمام می‌شود. از همان‌جایی که آمدیم، به همان‌جا بازمی‌گردیم. اما خیابان ولیعصر از قضا از همین پایین‌ها شروع شد و راهش را کشید و به بالا رفت.
از اسكان غير رسمى تا اسكان نايابى:در جستجوى راه حل
نویسنده:
پرويز پيران
پرویز پیران سالهاست که استادیار دانشگاه علامه طباطبایی است. او همچنین عضو آکادمی سوئیس برای توسعه و عضو شبکه جهانی نوآوران حکومتی – دانشگاه هاروارد است. پیران به مدت بیش از 20 سال در باب مسکن تهیدستان و افراد کم‌درآمد شهری کار میدانی کرده است که حاصل آن‌ها بررسی اسکان غیررسمی در 14 شهر کشور و چند شهر سایر کشورها چاپ بیش از سی مقاله، سه فصل در سه کتاب و کتابی است به زبان انگلیسی که در سال 2002 دفتر عمران ملل متحد آن را منتشر کرده است.
اسكان غیررسمی ،علل،پیامدها و راه‌حل‌ها(شیرآباد زاهدان)
نویسنده:
عيسى شيبانى امين ،محمد غلامی
اسكان غیررسمی، پدیدهای است نابهنجار، كه نسبت به بافت متداول شهر مشاهده می‌شود. اين پديده، تجلي فقدان برآورد ه شدن نياز مسكن و سرپناه اقشار كم درآمدي است كه در فضاي رسمي و برنامه‌ریزی‌شده شهر جايي ندارند و در فرار از محدودیت‌های قانوني خارج از توان خود، به برپايي سکونتگاههای نابسامان در حاشیه شهر، به اميد آنكه به فرصت‌های شغلي با درآمد مستمر شهري دسترسي پيدا نمايند، می‌پردازند و شامل افراد و خانوارهايي می‌شود كه در محدوده‌ی فيزيكي و اقتصادي شهر زندگي می‌کنند ولي هنوز جذب نظام شهري نشده و از بسياري جهات با بافت اصلي شهر تفاوت دارند.
توانمند سازى اسكان غير رسمى شهر اهواز(كوى منبع آب)
نویسنده:
كرامت ا...زيارو واذردخت نوذرى
پژوهش‌های جغرافياي انساني، شماره 68 ، تابستان 1388
صص 21- 36
ساماندهي و توانمندسازي اسكان غيررسمي شهر اهواز (كوي منبع آب)
كرامت ا... زياري استاد دانشكده جغرافيا، دانشگاه تهران
آذردخت نوذری - كارشناس ارشد جغرافيا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه يزد
پذیرش مقاله: 86/09/26 تأیید نهایی: 87/09/0
اسكان غيررسمي، از پيامدهاي نامطلوب شهرنشيني در جهان معاصر است كه به‌ویژه درنتیجه صنعتي شدن شتابان و نابرابری‌های منطقه‌ای شکل‌گرفته و شهرها و خصوصاً کلان‌شهرهای كشور را با مسائل عدیده‌ای مواجه ساخته است . نوشتار حاضر ضمن بررسي اسكان غيررسمي و شکل‌گیری آن در شهر اهواز(کوی منبع آ ب)، به ارائه راهبردهايي به‌منظور ساماندهي و توانمندسازي آن پرداخته است . در اين مقاله پس از بررسي متغيرهاي لازم مندرج در 250 پرسش‌نامه (حجم نمونه) كه از 1170 نفر (جامعه آماری) از سرپرستان خانوار ساكن در سکونتگاههای غيررسمي كوي منبع آب به‌دست‌آمده،استدلال شده است ...
طرح مسئله
با جست‌وجویی در متون حقوقی، قانونی، تحلیلی و خبری مربوط به درآمدها و هزینه‌های شهرداری‌ها، به‌سادگی می‌توان به اغتشاش در مفهوم‌های دانش مالی در شهرداری‌ها پی برد. در یک دسته‌بندی معمول، که در بسیاری از اسناد با تواتر زیاد تکرار شده است، منابع درآمدی شهرداری‌ها به منابع داخلی و خارجی تقسیم شده‌‌اند.
منابع درآمدي داخلي، به آن دسته از درآمدهایی اطلاق می‌شوند که به‌طور مستقیم توسط شهرداری‌ها و به صورت بهای خدمات گوناگون که بیشتر مربوط به اراضی و املاک هستند وصول می‌گردند. مثل عوارض بر پروانه‌هاي ساختماني، عوارض نوسازي و ...
ادامه مطلب...
زمین می‌لرزد، سیل می‌آید، همه چیز آتش می‌گیرد، خشک‌سالی می‌شود و قحطی و . . . ، گویی جهان به آخرالزمان و قیامت خود رسیده است. همه از معرکه می‌گریزند و تنها به جان خود می‌اندیشند تا آن را از حادثه مصون نگه‌دارند. جامعه در این هنگام، گویی در حال فروپاشی است، رویدادهای مهیب‌تر، تداوم و تعمیق این حس را تقویت می‌کنند: در هم‌ریزی همه قوانین برساخت بشری؛ حقوق، اخلاق، دانش، فلسفه، مناسبات اجتماعی و اقتصادی و عاطفی و عشق و علاقه‌ها.
پرسش جامعه‌شناسان و انسان‌شناسان این‌جا است که چه چیزی است که جامعه را دوباره یر پا می‌کند؟ قرارداد اجتماعی، منفعتی که انسان‌ها در جامعه دارند یا ذات اجتماعی بودن انسان‌ها؟ انسان‌ها بالطبع مدنی‌اند یا بالتطبع؟ از این دست رویدادها بارها و بارها در طول تاریخ انسان رخ داده است و هنوز جامعه انسانی تداوم دارد. این‌گونه نیست که در پی هر حادثه، آخرالزمان و قیامتی برپا خواهد شد. ما در درون جامعه و هستی شناوریم و رفتاری را می‌کنیم که طبیعی‌ترین رفتار است و جز آن انتظاری نیست. این رفتار را چگونه آموخته‌ایم؟
رمزگشایی از یک «معمای کلان» در بازار ملک، به شناسایی ۵ عامل شکل‌دهنده رونق انحرافی در بخش مسکن منجر شد.
نتایج مطالعات نویسنده طرح جامع مسکن درباره آنچه طی دوره‌های پیشین رونق باعث «حملات سفته‌بازی» به این بازار شد، نشان می‌دهد «تثبیت نرخ ارز» - به‌عنوان مهم‌ترین عامل - چون به افت جذابیت صادرات می‌انجامد، در دوره‌های گذشته باعث کاهش بازدهی تولید و سرمایه‌گذاری صنعتی نسبت به بازدهی بازار مسکن شده و هنگام رونق ملکی، باعث هجوم منابع به بازار ملک و بروز سفته‌بازی شده است. همچنین ناکارآمدی ابزارهای مالیاتی و نقش بازیگران منفی عرصه ساخت‌وساز نیز از جمله عوامل منحرف‌کننده رونق مسکن از مسیر اصلی بوده است.
