گفتار سوم (٢) شاخص‌هاي شهر پايدار

در بخش اول از گفتار سوم به بررسی شهر پایدار از دیدگاه شناخته شده ترین سیستم های ارزیابی پایداری پرداخته شد و این بخش به جمع بندی شاخص ها از سیستم های مختلف می پردازد تا همهٴ این شاخصها را در یک جدول کامل ارايه کند.

 
با در نظر گرفتن بسیاری ازسیستم های امتیازدهی و رتبه بندی، این پژوهش یک ایندکس کلی از آنها برای شاخص های شهرهای پایدار استخراج کرده است. سه دسته اصلی ااین شاخص ها محیط زیست طبیعی و منابع، محیط زیست انسان ساخته شده است، و مردم می باشد. هر دسته اصلی زیر شاخه هایی دارد. زیر شاخه های محیط زیست طبیعی و منابع عبارتند از: سایت، اکولوژی شهری، هوا، آب، انرژی، و دیگر منابع. زیر شاخه محیط زیست انسان ساخته عبارتند از: ساخت و ساز و توسعه، حمل و نقل و زیرساخت ها، بازیافت، و سایر صنایع. زیر شاخه  گروه مردم عبارتند از: عدالت اجتماعی و مدیریت محیط زیست. این ایندکس شامل 70 شاخص است که از سیستم امتیاز های مختلف و به شرح زیر جمع آوری:
1 . محیط زیست طبیعی و منابع
الف. سایت
1. حفاظت از چشم انداز و عوارض طبیعی (مانند تالاب ها ، آب های رو زمینی، کوه و تپه ها ، دشت ها ، جنگلها )
2. حفاظت از زمین های کشاورزی
3. اجتناب از ساخت و ساز در دشت های سیلابی
4. توسعه مجدد روی زمینهای صنعتی
5. توسعه مجدد روی زمینهای انباشت زباله های ساختمانی
ب . بوم شناسی شهری
6. حفاظت از گونه ها در معرض خطر انقراض و جوامع زیست محیطی
7. محوطه سازی پایدار
8. کاهش آلودگی نوری
9. کاهش آلودگی صوتی
10. زیبایی و آسودگی منظر دید
11. طرح مدیریت آفت ها
پ. هوا
12. هوای سالم و محل های کار/ رستوران های بدون سیگار
13. کنترل میزان دی اکسید کربن منتشر در فضا
14. پیشگیری از آلودگی در ساخت و ساز
ت. اب
15. ساختمانها با استفاده کارآمد از آب
16. آبیاری کارآمد فضاهای سبز
17. مدیریت فاضلاب شهری
ث. انرژی
18. بهره وری مناسب از انرژی در ساختمانها
19. منابع انرژی تجدید پذیر در محل
20. سیستم های خنک کننده و حرارتی منطقه ای
21. زیرساخت ها با بهره وری انرژی بالا
ج. سایر منابع
22. اقتصاد هایی با منابع نزدیک و منطقه ای
23. مواد مناسب با محیط زیست
24. استفاده مجدد از مواد و مصالح ساختمانی مصرف شده
25. لیست قرمز برای مواد ساختمانی مضر و آلوده کننده محیط زیست
26. مواد غذایی/مزارع محلی
27. امکانات کمپوست
2 . محیط ساخت بشر
الف. ساخت و ساز و توسعه
28. توسعه متراکم
29. مراکز محلی چند عملکردی
30. محله های باز و مرتبط به هم
31. ساختمان های پایدار
32. استفاده مجدد از ساختمانهای موجود
33. حفظ آثار تاریخی و استفاده مجدد با کاربری های مدرن و منطبق از آنها
34. به حداقل رساندن مداخله درسایت در زمان طراحی و ساخت و ساز
35. مدیریت فاضلابهای سطحی
36. کاهش جزایر حرارتی
37. در نظر گرفتن جهت تابش خورشیدی در طراحی سایت و ساختمانها
ب. حمل و نقل و زیرساخت ها
38. امکانات زیرساختی پایدار
39. نزدیکی محل زندگی و کار
40. محله های قابل پیاده روی و پیاده محور
41. کاهش پارکینگ ها
42. شبکه خیابانهای متصل
43. امکانات حمل و نقل عمومی
44. مدیریت تقاضای حمل و نقل
45. دسترسی آسان به فضاهای عمومی و شهری
46. دسترسی آسان به امکانات تفریحی و سرگرمی
47. خیابان های پوشیده از درخت و سایه دار
48. شبکه مسیرهای دوچرخه سواری و محل نگهداری عمومی آنها
49. مدارس محلی
پ . سایر صنایع
50. صنایع مسئول
51. طراحی برای محیط زیست ( ساخت بخش )
52 . کشاورزی پایدار
53. جنگلداری پایدار
54. شیلات پایدار
55. خدمات با اولویت محیط زیست
56. مدیریت یکپارچه مواد
ث. بازیافت
57. زیرساخت ها برای مدیریت مواد زائد جامد
58. زیرساخت ها برای بازیافت
3 . مردم
الف. عدالت اجتماعی
59. وجود استاندارد های زندگی و تندرستی
60. کنترل جمعیت
61. کار و فرصتهای استخدامی
62. اختلاط جوامع با درآمدهای متفاوت
63. واحدهای مسکونی با زیربناهای متفاوت
64. واحد های مسکونی مقرون به صرفه
65. امکانات برابر با دسترسی یکسان
66. کنترل جرم
ب . مدیریت سازمانی
67. آموزش و الهام بخشی
68. یاری به جامعه و مشارکت مدنی
69. تکامل رابطه انسان و طبیعت
70. مشاغل سبز

جدول شماره 1 این شاخصها را  با چهار سیستم امتیازدهی/ رتبه بندی: LEED  برای واحدهای همسایگی و محله، چالش زندگی بنا، NRDC، و جوامع سبز مقایسه کرده است . همانطور که قبلا اشاره شد، برخی از شاخص های مشترک به این سیستم ها عبارتند از: حفاظت از چشم انداز ها و عوارض طبیعی زمین، اجتناب از دشتهای سیلابی، حفاظت از گونه ها و جوامع زیست محیطی در معرض خطر، حفظ هوای سالم، افزایش بهره وری آب و انرژی، استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر در محل، توسعه متراکم، طراحی جوامع باز و مرتبط به هم؛ مدیریت فاضلاب های سطحی، ایجاد جوامع با اولویت پیاده، ارائه تسهیلات حمل و نقل عمومی، ترویج محله و مجتمع های مسکونی متنوع از نظر نوع خانه ها و اندازه، و ترویج آموزش الهام بخشی. جنبه های عمومی زیست محیطی پایداری به ویژه سایت، هوا، آب، انرژی، و حمل و نقل در بسیاری از این سیستم در نظر گرفته شده است؛ با این حال، شاخص های که به اقتصاد پایدار و عدالت اجتماعی می پردازند، به میزان کمتری دراین سیستم ها در نظر گرفته شده است. همانطور که آپ و ساندرز گوشزد می کنند: "در حالی که طرح های زیست محیطی در سطح محلی به میزان زیادی شناخته شده اند، در مقایسه عدالت اجتمساعی و توسعه اقتصادی پایدار کمتر شناخته شده است، زیرا که به تلاش جهانی برای پایداری مرتبط است." 

جدول شماره 1: مقایسه شاخص های شهر پایدار درLEED  برای محله، چالش زندگی بنا، NRDC، و جوامع سبز

با توجه به تمام اثرات مثبتی که سیستم های رتبه بندی در تعریف پایداری داشته اند، یک سوال باقی می ماند. آیا باید به این سیستم ها اکتفا کرد و آنها را توسعه داد و یا ما به کدهای اجباری و سیاست های جدی برای پایداری نیاز داریم.

از نقد رایج ترین سیستم های رتبه بندی می توان نتیجه گرفت که آنها وقت گیر، گران قیمت هستند، و با کمبود منابع فنی روبرو هستند. دیگر انتقادات این است که اکثراً تنها به جنبه های زیست محیطی پایداری می پردازند، و جنبه های اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی را در طرحهای ارزیابی خود پوشش نمی دهند. علاوه بر اینها، تکنولوژی بیش از طراحی معماری برای حل مشکلات مصرف انرژی در نظر گرفته می شود.

دراین بخش از گفتار سوم به جمع بندی مهمترین شاخص های پایداری شهر در سیستم های مختلف پرداخته شد و همهٴ این شاخصها را در یک جدول کامل ارایه شد. در گفتار چهارم از شاخصه های معماری و بناهای پایدار گفته خواهد شد.