الگوها وايده پردازى در طرح جامع تهران

معمارت -یکصد و هشتادمین گفتمان هنر و معماری با عنوان
الگوها و ایده پردازی در طرح جامع تهران اين هفته در باغ موزه قصر برگزار مي شود .

شهر تهران که با شروع دوران قاجار، پایتخت کشور شد، حدود ده هزار نفر جمعیت داشت که در ابتدای قرن اخیر و با تمرکز امور حکومتی در تهران، دستخوش تحولی سریع گردید و در سال 1320 جمعیت آن به حدود 600 هزار نفر رسید. این رشد شتابان تداوم یافته و در سال 1335 جمعیت تهران به 1/5 میلیون نفر افزایش یافت. تهران، در این سال ها، تدریجا با مسائلی مانند کمبود مسکن و حاشیه نشینی، کمبود آب، زیرساخت ها و خدمات شهری، ترافیک و ... مواجه شد که سابقه نداشت.
مطالعات طرح جامع اول تهران، زمانی شروع شد که شهر تهران در سال 1345 دارای 180 کیلومتر مربع وسعت و 2/7 میلیون نفر جمعیت بود. این طرح محدوده ای به وسعت 650 کیلومتر مربع (همین محدوده فعلی) و جمعیتی حدود 5/5 میلیون نفر را برای سال 1370 (افق طرح) در نظر گرفت. جهت گسترش شهر را به سمت غرب تعیین کرد و با تقسیم سطح شهر به ده منطقه با مراکز مجهز، شبکه ای از آزادراه ها و بزرگ راه را نیز پیشنهاد نمود.
در دومین طرح جامع تهران (طرح ساماندهی – مصوب 1370) برخلاف طرح اول به پیرامون تهران نیز توجه شد، ولی بدون درنظر گرفتن شهرها و آبادی های موجود، برای استقرار جمعیت در منطقه تهران، احداث 5 شهر جدید را توصیه کرد. با توجه به قطع کمک های دولتی به شهرداری ها و تاکید بر خودکفایی و خودگردانی مقرر گردید که شهرداری تهران،  اعتبارات مورد نیاز خود را از محل فروش تراکم و معامله با مالکان در نحوه استفاده از اراضی فراهم سازد. بدین ترتیب طرح ساماندهی نیز به کنار گذاشته شد.
به موازات تشدید مشکلات شهر تهران، بروز تنش های اجتماعی در پیرامون شهر و نواحی حاشیه نشین در سال 1373، توجه مسئولان به پیرامون تهران، بیش از پیش جلب شد. بر این اساس در سال 1375 بر اساس مصوبه هیئت دولت، مطالعاتی در زمینه "مدیریت و تهیه طرح مجموعه شهر تهران و شهرهای اطراف آن" آغاز گردید که نتایج حاصله از اوایل سال 1381 توسط شورایعالی شهرسازی و معماری ایران و یکسال بعد توسط هیئت دولت به تصویب رسید.
در آذرماه 1386، طرح جدید جامع تهران، طبق مطالعات جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... که به تفکیک مناطق 22 گانه تهران منجر شد، مورد تصویب قرار گرفت که برای هر یک از مناطق با توجه به ویژگی ها و نقاط قوت و ضعف، چشم اندازی مشخص تدارک دیده بود و شهر تهران مانند اندام واره ای متشکل از 22 عضو (منطقه) در یک ارتباط ارگانیگ در قالب کلیت یکپارچه و منسجمی مورد توجه قرار گرفته بود.
با این همه، مجموعه مدیریت شهری اعم از شورای شهر و شهرداری، با انفعال در مقابل مسئولیت هدایت هوشمندانه و با برنامه شهر، به کنشگرانی تبدیل شده اند که صرفا به مسائل حادث پرداخته و عملا در چنبره روزمرگی قرار گرفته اندو شهروندان تهرانی با مشکلات فراوانی از جمله انباشتگی و فشردگی شهر، ساخت و سازهای بی رویه واحدهای مسکونی و برج های فراوان اعم از مسکونی، تجاری و اداری روبرو هستند.
در یکصد و هشتادمین نشست از سلسله نشست های هم اندیشی هنر و معماری، به مرور الگوها و ایده پردازی در طرح های جامع شهر تهران می پردازیم. سخنران آغازگر نشست سرکار خانم دکتر غزال کرامتی هستند و در پنل گفتگو، سرکار خانم دکتر ترانه یلدا و آقایان دکتر رضا بهبهانی، مهندس اسداله اسعدی و مهندس علیرضا قهاری حضور دارند.
زمان: چهارشنبه 6 آبان ماه 1394 از ساعت 16 الی 18
مکان: باغ موزه قصر ،‌ خیابان شریعتی ، خیابان مطهری شرقی
انجمن مفاخر معماری ایران
www.ammi.ir