میراث جهانیِ باغ ایرانی با یاد دکتر علي اكبرصارمی

دویست و سی و نهمین گفتمان هنر و معماری
میراث جهانیِ باغ ایرانی
با یاد دکتر علی اکبر صارمی
باغ همانند سندی، منعکس کننده ی فرهنگ و اجتماعی است که در هر دوره ای که ساخته شده، روی آن تاثیر گذاشته است. به این دلیل لازم است که مشخص شود، چگونه باغ های ایرانی، در قصرهای مجلل کوروش و باغ های ساسانیان و بعد از آن صفویه در اصفهان، شیراز، تبریز و در کرانه دریای مازندران شکل و سبک باغ را تا دوران قاجاریه، پیش برده اند. شکل چهاربخشی باغ ایرانی که به نام چهارباغ هم شناخته شده، طی قرون متمادی در تمام دنیای اسلام، رواج داشته است، در بغداد، سامرا و حتی مصر، مراکش، اسپانیا و سیسیل. کشورگشایی تیموری نیز به نوبۀ خود، باغ ایرانی را در آسیای مرکزی رواج داد : سمرقند، هرات، بخارا و کابل و حتی باغ های تیموری هندوستان را نیز تحت الشعاع قرار داده است. تفاوت های اساسی در گونه شناسی باغ ایرانی در شرق و غرب دیده می شود. اگر در سرزمین های تحت سلطه ی ایرانیان، باغ به مفهوم واقعی کلمه در نظر گرفته می شده، از آن می توان به عنوان فضائی یاد کرد جهت گریز از شرایط سخت اقلیمی شرق و غرب که هر دو از نظر زمینه با هم متفاوتند. در این صورت باید به ناچار جهت مطالعه ی تاریخی باغ ایرانی، تمام کشورهای شرقی (از ایران تا شبه قاره هند) و غربی (بین النهرین و اسپانیا تا آفریقای شمالی) را مورد بررسی قرار داد. سرزمینی بس پهناور که در آن مردم، فرهنگ و نظریه های هنری در یکدیگر گره خورده و تاثیر گذاشته اند و هنر باغ سازی در آن، با تجربه ها، رسوم و فرهنگ قوم هایی که تحت سلطه ی آن ها قرار می گرفتند، ترکیب شده است. تاثیر تمدن های سرزمین ایران همواره و به شکلی قومی در مردمی دیده می شود که به هر بهانه ای با ایران ارتباط داشتند، ارتباط از طریق مهاجرت یا تسلط. با این که پارس ها، قوانین و فرهنگ خویش را به مردمی که در فلات پارس قبل از ایشان بودند عرضه داشتند، با اینحال به راحتی فرهنگ و مراسم آن ها را نیز از آن خود ساختند. چنانچه طرح و ساخت باغ های ایرانی، که تحقق شکل های معماری و متعلق به دوران پیش از اسلام و نیز پس از آن است. از جانب اعراب هم دچار تغییرات چندانی نشد و بعدها همراه با توسعه اسلام، این هنر ایرانی تا سرزمین های دوردست (از هندوستان تا اسپانیا) با حفظ معماری ایرانی حتی در ساختار ساختمان های مذهبی نیز نفوذ کرد.
دویست و سی و نهمین گفتمان هنر و معماری با یاد و بزرگداشت دکتر علی اکبر صارمی (بنیانگذار موسسه میراث مشترک مطالعات پایه سرزمین) همراه است و به معرفی مصادیقی از باغ های ایرانی در شرق و غرب اختصاص دارد، در این نشست، خانم ها مهندس هدی علم الهدی، مهندس خوبچهر کشاورزی و دکتر ترانه یلدا و آقای دکتر حسین سلطان زاده از باغ های کشمیر، الحمرا، لاهور و تاج محل سخن خواهند گفت که با نمایش فیلم همراه است. دبیر پنل آقای شهریار سیروس هستند.
زمان: چهارشنبه 27 بهمن ماه 1395 از ساعت 15:30 الی 18
مکان: موزه هنرهای آئینی امام علی (ع) خیابان ولیعصر (عج) - بالاتر از ظفر – بلوار اسفندیار – شماره 35
 
انجمن مفاخر معماری ایران
www.ammi.ir