فهرست اختراعات مهندسی در ایران

آثاری از زندگی انسان‌های اولیه و ابزار آنها در ایران

صد هزار سال پیش

تغییرات تدریجی آب و هوایی در ایران صورت می‌گیرد

12000 تا 17000 سال پیش

آغاز کشاورزی در ایران در گوی تپه

دوران نوسنگی

اولین آثار سفال‌سازی در ایران ظاهر می‌شود

12000 سال پیش

قدیمی‌ترین آثار خانه‌سازی در ایران

10000سال پیش

تاریخ نمونه‌های اولیۀ یافت‌شده از صنعت بافندگی در ایران

8500 سال پیش

اولین نشانه‌های کوره‌های پخت گل در ایران پیدا می‌شود

8000 سال پیش

قدیم ترین سند دریانوردی ایرانیان در چغامیش

8000 سال پیش

آثار اولیۀ نقاشی در روی سفال در ایران

7000 سال پیش

تمدن‌های اولیه درسیلک (کاشان) و شوش وجود دارد

روش خانه‌سازی با گِل بی‌شکل (چینه) در ایران معمول می شود

هفت هزار سال پیش

رنگ قرمز برای رنگ کردن به کار می‌رود

هفت هزار سال پیش

قدیمی‌ترین محل سکونت بشری در سیلک (کاشان) ایجاد می‌شود

هفت هزار سال پیش

مس و اشیاء مسین به صورت طبیعی به کار می‌رود

هفت هزار سال پیش

سفال‌کاری به صورت یک حرفه در ایران پدیدار می‌شود

6700 سال پیش

آجر مستطیلی و صاف قالبی در سیلک کاشان ساخته می‌شود و به کار می‌‌رود

شش هزار سال پیش

صفحه چرخنده به چرخ کوزه‌گری تبدیل می‌گردد

شش هزار سال پیش

چرخ کوزه‌گری در ایران اختراع شده و به کار می رود

شش هزار سال پیش

کوره آجرپزی اختراع شده و به کار می رود

شش هزار سال پیش

آثار اولین کاربرد فلز مس در ایران

شش هزار سال پیش

آثار اولین مراحل فلزکاری در ایران

شش هزار سال پیش

تاریخ قدیمی‌ترین ظروف سفالی پخته در ایران

شش هزار سال پیش

کوره‌های ذوب مس ساخته می‌شود و به کار می‌رود

نیمه دوم ششمین هزار سال پیش

آثار چرخ کوزه‌گری

5500 سال پیش

آثار اشیاء ساخته شده از هم جوش‌های مسی

5500 سال پیش

چرخ ارابه در ایران به کار می‌رود

5000 سال پیش

بندر ری‌شهر احداث می‌شود

دوران ایلامیان

اولین برج‌ها و فانوس‌های دریایی در خلیج فارس احداث می‌شوند

دوران ایلامیان

نقره و سرب از سنگ معدن جدا می‌شود

دوران ایلامیان

آریاییان برای اولین بار به ایران می‌آیند

پنج هزار سال پیش

خط اختراع می‌شود

پنج هزار سال پیش

آثاری از کشت گندم در ایران

پنج هزار سال پیش

معادن مرمر ایران مورد بهره برداری قرار می‌گیرد

پنج هزار سال پیش

ساختمان‌های گنبدی در آرامگاه‌های اور ساخته می‌شود

پنج هزار سال پیش

قوس کربل در اور پدیدار می‌گردد

پنج هزار سال پیش

ساختمان‌های خرپایی در شوش اختراع می‌شود

پنج هزار سال پیش

تاریخ اولین نمونه‌های سرامیک‌سازی در ایران

پنج هزار سال پیش

آریایی‌ها بار دوم به ایران می‌آیند

اواخر هزاره سوم پیش از میلاد

عهد مفرغ آغاز می‌شود

پنج هزار سال پیش

گچ در ایران به کار می‌رود

از پنج هزار سال پیش

آثاری از قوس هلالی در شوش

چهار هزار سال پیش

فلز آهن برای اولین بار به کار می‌رود

چهار هزار سال پیش

اثری از یک تاق نیم دایره‌ای در شوش

3300 سال پیش

لعابکاری روی سفال‌ها در زمان حکومت کاسیت‌ها در ایران معمول می‌شود

3170 – 3750 سال پیش

اولین نوشته مربوط به آسیاب‌های بادی در ایران

3400 سال پیش

زیگورات چغازنبیل در شوش ساخته می‌شود

3250 سال پیش

قوس در زیگورات چغازنبیل به کار می‌رود

3250 سال پیش

سیستم تصفیۀ آب در زیگورات چغازنبیل احداث می‌گردد

3250 سال پیش

ساختمان با سقف شیب‌دار در شمال غربی ایران ساخته می‌شود

حدود 3000 سال پیش

پیدایی مصالح آجری و خشت پخته در ایران

حدود 3000 سال پیش

کوره آجرپزی برای پختن آجر به کار می‌رود

حدود 3000 سال پیش

ساختمان‌های عظیم خشکه چین در ایران معمول می‌شود

قرون بیست و هشتم و بیست و نهم پیش

قرقره برای اولین بار از برنز ساخته می‌شود

27 قرن پیش

تاریخ آثار اولیۀ کاربرد آهک و شفته در ایران

28 قرن پیش

اکباتانه به صورت تجمع‌گاه در می‌آید و شهر می‌شود

28 قرن پیش

آغاز ساختمان‌سازی بر روی صفۀ مرتفع

28 قرن پیش

آثار مفرغی در لرستان

28 و 27 قرن پیش

آثار اولیه از قنات‌سازی در ایران

حدود 2720 سال پیش

آثار اولیه زراعت یونجه در ایران (در نوشته‌های بابلی)

2700 سال پیش

معماری صخره‌ای متداول می‌شود

دورۀ ماد

کان زر در ایران شناخته و از آن بهره برداری می‌گردد

27 قرن پیش

سدسازی وکانال‌سازی در منطقه خوزستان انجام می‌گیرد

دوران هخامنشی و ساسانی و اسلامی

سدسازی توسط ایرانیان بر روی دجله و فرات انجام می‌گیرد

دوران هخامنشی و ساسانی و اسلامی

سبک آپادانا در ایران معمول می‌شود

دوران هخامنشیان

فلز روی به کار می‌رود

دوران هخامنشیان

در روی رودخانه کر سدبندی صورت می‌گیرد

دوران هخامنشیان

جاده شاهی ایجاد می‌شود دوران هخامنشی (کوروش و داریوش)

حدود 2500 سال پیش

مطالعه زمان و حرکت جهت تعیین محل قرارگاه‌ها و ایستگاه‌های بین راه انجام می‌شود

زمان کوروش هخامنشی

ساختمان پاسارگاد به دستور کوروش آغاز می‌شود

2550 سال پیش

سیستم خبر رسانی ابداع می شود و به کار می‌رود

از زمان کوروش

ساختمان قصرهای شوش به دستور داریوش آغاز می‌شود

2551 سال پیش

ساختمان تخت جمشید به دستور داریوش آغاز می‌شود

2518 سال پیش

اتصال قطعات سنگ به وسیله آهن و سرب انجام می‌گیرد

دوران هخامنشی

داریوش اول کانال سوئز (بین نیل و دریای سرخ) را می‌سازد

2520 تا 2523 سال پیش

لعاب مینا روی قلع در تخت جمشید برای لعابکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد

دوران هخامنشی

کوبیت سلطنتی پارسی وضع می‌گردد

حدود 2521 سال پیش

اسکیلاکس به اکتشاف دریایی می‌پردازد

حدود 2519 سال پیش

سکه‌های داریک ضرب می‌شود و به کار می‌رود

حدود 2516 سال پیش

هرودوت از وجود چاه‌های نفت در ایران سخن می‌گوید

حدود 2500 سال پیش

ایرانیان خرگه را با احداث قنات آبیاری می‌کنند

2500 سال پیش

خشایارشاه کانال آتوس و پل بر روی هلس پونت را می‌سازد

2480 سال پیش

آتارخه و بوبراند مهندسین ایرانی در حفر کانال آتوس شرکت می‌جویند

2480 سال پیش

ستاسپه به اکتشافات دریایی می‌پردازد

زمان خشایارشاه هخامنشی

گزنفون در نوشته‌های خود از قالی‌بافی در ایران سخن می‌گوید

(2459 – 2530) سال پیش

دموکراتوس شیمی‌دان از استانس دانشمند ایرانی درس می‌گیرد

2200 سال پیش

جادۀ ابریشم ایجاد می‌شود

دوران سلوکی و اشکانی

تغییراتی در روش‌ها و شیوه‌های قالی‌بافی در ایران پدید می‌آید

دوره اشکانی (2226 – 1750)سال پیش

شهرهای تیسفون، هترا، دارابگرد، گور احداث می‌گردند

دوره اشکانیان

معبد کنگاور برای نیایش آناهیتا ساخته می‌شود

دوره اشکانیان و ساسانیان

نخستین پیل الکتریکی به دست ایرانیان ساخته می‌شود

دوره اشکانیان

سیستم تاق زنی با قوس‌های عرضی ابداع می‌گردد

دوره اشکانیان

تاق تاقدیس ساخته می‌شود

دوره اشکانیان

شهر زرنج احداث می‌گردد

دوره اشکانیان

برای نوشتن از پارشمن استفاده می‌شود

دوره اشکانیان

روش گنبدسازی روی قاعده چهارگوش ابداع می‌گردد

دوره اشکانیان

شهرسازی با بافت دایروی انجام می‌گیرد

دوره اشکانیان

قصر آشور اشکانی ساخته می‌شود

1900 سال پیش

آسیاب تنوره ای (آسیاب نورس) به کار می‌رود

2065 سال پیش

قصر هتره (الحضر) اشکانی ساخته می‌شود

1800 سال پیش

صنعت و هنر لعابکاری از ایران به چین می‌رود

1800 سال پیش

نقشه جهان نمای بطلمیوس تهیه می‌گردد

1800 سال پیش

پل شهرستان بر روی زاینده رود ساخته می‌شود

دوره ساسانیان

سبک چهارتاقی پدیدار می‌شود

دوره ساسانیان (395 – 20 هـ)

تاریخ اولین کوشش برای پرواز انسان در ایران

1800 سال پیش

شهر فیروز آباد به دست برازه مهندس ایرانی احیاء می‌گردد

1760 سال پیش

کاخ فیروز آباد به دستور اردشیر ساسانی ساخته می‌شود

حدود 1800 سال پیش

سد پل گونۀ شوشتر ساخته می‌شود

شاپور اول ساسانی – دوره ساسانیان

برای ساختن سد شوشتر کانال انحرافی ساخته می‌شود

دوره ساسانیان

بند قیر بر روی کارون ساخته می‌شود

دوره ساسانیان

سد اهواز ساخته می‌شود

دوره ساسانیان

در سیستان سدسازی صورت می‌گیرد

دوره ساسانیان

ایوان کرخه ساخته می‌شود

دوره ساسانیان

سد قوسی در ایزد خواست فارس ساخته می‌شود

دوره ساسانیان

رهنامه‌های دریانوردی تنظیم می‌شود

دوره ساسانیان

شهر و کاخ بیشاپور به دست شاپور اول ساخته می‌شود

1740 سال پیش

پل ایذج در سرزمین اصفهان ساخته می‌شود

عهد ساسانی

تالار کسرا به دستور شاپور اول ساخته می‌شود

حدود 1700 سال پیش

ساختمان‌های فلزی در آب به دست مهندسین ایرانی ساخته می‌شوند

زمان خسرو انوشیروان (43 – 90 هـ)

کاخ‌های شیرینو هوش کوری ساخته می‌شوند

زمان خسرو پرویز (31 –6 هـ ق)

کاخ سروستان به دستور بهرام پنجم ساخته می‌شود

1500 سال پیش

سکان کشتی به دست ایرانیان اختراع می‌گردد

احتمالاً پیش از دو هزار سال

پل خداآفرین بر روی رود ارس ساخته می‌شود

17 هجری

مسجد حضرت رسول در بم ساخته می‌شود

29 هجری

شهرهای کوفه وبصره توسط روزبه مهندس ایرانی احداث می‌شوند

زمان عمر

ابولؤلؤ صنعت‌گر ایرانی آسیاب‌های بادی را می‌سازد

زمان عمر

تاریک‌خانه در دامغان ساخته می‌شود

54 هجری

چرخ‌های آبی برای ایجاد نیرو به کار می‌روند

قرن سوم و چهارم هجری

صنعت کاغذسازی در ایران اسلامی معمول می‌شود

132 هجری

ساختمان شهر بغداد توسط نوبخت مهندس ایرانی آغاز می‌شود

141 هجری

ابراهیم فرازی ستاره‌شناس ایرانی مطالعاتی در نجوم انجام می‌دهد

حدود 156 هجری

رصدخانه بغداد توسط ابوسهل کوهی دانشمند ایرانی احداث می‌شود

زمان ال بویه

محمد ابن خوارزمی کتاب جبر را به نگارش در می‌آورد

حدود 191 هجری خورشیدی

کاربرد جلای فلزی در لعابکاری سفال ها در ایران معمول است

262 هجری خورشیدی

فرزندان موسی بن شاکر در زمینۀ دستگاه‌های مکانیکی ابداعاتی انجام می‌دهند

قرن سوم هجری خورشیدی

بند امیر توسط عضدالدوله بر روی رود کر ساخته می‌شود

339 هجری خورشیدی

حوض ابودی توسط عضدالدوله در استخر ساخته می‌شود

حدود 339 هجری خورشیدی

عضدالدوله پل‌ها و سدهای قدیمی ناحیه خوزستان را تعمیر می‌کند

حدود 339 هجری خورشیدی

رازی در زمینه علم و مهندسی شیمی تحقیقاتی انجام می‌دهد

314 – 245 هجری خورشیدی

مقبره شاه اسماعیل سامانی در بخارا ساخته می‌شود

286 هجری خورشیدی

ابو عبداله محمد الخوارزمی در علوم مطالعاتی انجام می‌دهد

245 – 314 هجری خورشیدی

ابوریحان بیرونی در زمینۀعلم مواد، مساحی، فیزیک و زمین شناسی تحقیقاتی انجام می‌دهد

هزار سال پیش

بوعلی سینا در زمینه‌های زمین شناسی، مکانیک و علوم دیگر تحقیقاتی انجام می‌دهد

416 – 359 سال پیش

قدیمی ترین استرلاب ایرانی به دست خجندی ساخته می‌شود

416 هجری خورشیدی

ابوالوفا بوزجانی در زمینه های مهندسی آثاری از خویش به جا می‌گذارد

319 – 367 هجری خورشیدی

دمشقی از وجود ساختمان آسیاب‌های بادی در سیستان سخن می‌گوید

قرن چهارم هجری خورشیدی

گنبد قابوس درگرگان ساخته می‌شود

385 هجری خورشیدی

نگارش شاهنامه به دست فردوسی شاعر بزرگ پایان می‌یابد(400 هـ ق)

389 هجری خورشیدی

گروه ایرانی اخوان الصفا آثاری در علوم مهندسی به وجود می‌آورند

قرن پنجم هجری خورشیدی

دوره زندگی کرجی دانشمند مهندس ایرانی

قرن پنجم هجری خورشیدی

ترازها، ارتفاع یاب‌ها و زاویه یاب‌ها توسط کرجی اختراع می‌شود

قرن پنجم هجری خورشیدی

حکیم عمر خیام مطالعات فراوانی در علوم انجام می‌دهد

423 هجری خورشیدی

مقبره بایزید در بستام ساخته می‌شود

499هجری خورشیدی

گنبد سرخ در مراغه ساخته می‌شود

526هجری خورشیدی

ساختمان مسجد جامع اصفهان در دوره سلجوقی آغاز می‌گردد

حدود 536 هجری خورشیدی

سد قوسی کبار در نزدیکی قم ساخته می‌شود

حدود 63 - 660هجری خورشیدی

استرلاب خطی توسط دانشمند ایرانی المظفر اختراع می‌شود

قرن 7هجری خورشیدی

دیوارهای یزد ساخته می‌شود

قرن 6 و 8هجری خورشیدی

جبال سنگ در کرمان ساخته می‌شود

قرن 6هجری خورشیدی

خواجه نصیرالدین طوسی با همکاری تنی چند رصدخانه مراغه را ایجاد می‌کند

حدود 647هجری خورشیدی

خواجه نصیرالدین طوسی مطالعاتی در ستاره‌شناسی و نورشناسی و هندسه انجام می‌دهد

647هجری خورشیدی

سفال موزائیک و یا سفال معرق معمول می‌گردد

حدود 597هجری خورشیدی

گنبد دو پوسته اختراع می‌شود و در ساختمان گنبد الجایتو به کار می‌رود

دوره ایلخانیان مغول 623 – 597 هجری خورشیدی

گنبد سلطانیه ساخته می‌شود

588هجری خورشیدی

مقبره تیمور در سمرقند ساخته می‌شود

784هجری خورشیدی

قوام الدین شیرازی بناهای گوهرشاد مشهد، مدرسه خرگرد و هرات را طرح می‌کند

قرن پنجم هجری خورشیدی

مسجد گوهرشاد در مشهد ساخته می‌شود

قرن پنجم هجری خورشیدی

تافته در ایران پدید می‌آید

دوره صفویه (1115 – 880هجری خورشیدی)

کاشی هفت رنگ در ایران ساخته می شود و رواج می‌یابد

دوره صفویه

سد قوسی کهرود در نزدیکی کاشان ساخته می‌شود

زمان شاه عباس اول صفوی

عمارت چهل ستون در اصفهان ساخته می‌شود

969هجری خورشیدی

پل الله وردیخان در اصفهان ساخته می‌شود

979هجری خورشیدی

مسجد شیخ لطف الله در اصفهان ساخته می‌شود

981 هجری خورشیدی

ساختمان مسجد شاه اصفهان ساخته می‌شود

991هجری خورشیدی

پل خواجو در اصفهان ساخته می‌شود

45 – 1021هجری خورشیدی

بناهایی در کلات نادری ایجاد می‌شود

539 - 521هجری خورشیدی

جان آلتون کشتی ساز انگلیسی به دستور نادر در لنگرود کشتی می‌سازد

1156هجری خورشیدی

کریم خان زند بازار، مسجد، حمام و عمارت‌های دیگر را در شیراز می‌سازد

حدود 1178هجری خورشیدی

ابوریحان بیرونی در زمینۀعلم مواد، مساحی، فیزیک و زمین شناسی تحقیقاتی انجام می‌دهد

هزار سال پیش

بوعلی سینا در زمینه‌های زمین شناسی، مکانیک و علوم دیگر تحقیقاتی انجام می‌دهد

416 – 359 سال پیش

قدیمی ترین استرلاب ایرانی به دست خجندی ساخته می‌شود

416 هجری خورشیدی

ابوالوفا بوزجانی در زمینه های مهندسی آثاری از خویش به جا می‌گذارد

319 – 367 هجری خورشیدی

دمشقی از وجود ساختمان آسیاب‌های بادی در سیستان سخن می‌گوید

قرن چهارم هجری خورشیدی