رونمايى از فصلنامه انديشه ايرانشهر

در و دیوار گواهی دهدم کاری هست

بسیاری بدین گمان یقین آورده اند که خوانش شهر به مثابه متن پدیده و اقدامیست متأخر. به گواهی شهر سعدی و بسیاری نمونه های دیگر که در همین شماره از نشریه در خواهیم یافت که حداقل در فرهنگ ما در طی قرون متمادی این حساسیت به در و دیوار, به کاشانه و شهر وجود داشته و امکان آفرینش زشتی از صاحبان ملک و املاک صلب می شده و منظر شهر و روستا و طبیعت, در این مرز و بوم بخشی از وجود انسان به حساب می آمده است. در نمونه هایی که در همین شماره از اندیشه ایرانشهر می خوانید در میابیم که شهر دیدنی است, خواندنی است, فهمیدنی است و نسبت عمیقی بین شکل شهر و روستا و آگاهی ساکنان وجود دارد.
هنگامی که از شهر و شهرسازی سخن به میان می آید, نه تنها نادیده گرفتن روستا و توسعه روستایی در نظر نیست به گواهی بلکه به گواهی شماره های گذشته اندیشه ایرانشهر محافظت از روستا و فراهم آوردن شرایط برای حضور امکانات, عمران و آبادانی در روستا همواره در عباراتی مانند شهر و شهرسازی به کار برده می شود محفوظ است. دوم این که مراد همه ما نویسندگان و پدیدآورندگان این شماره از نشریه, در طی قسمت اول گفتگویی که با هم داشته ایم این است که شکل و شکل گیری شهر- و ایضا روستا- در سیما و در سازمان یابی فضا, حاوی معانی و بار ارزشی است. در نتیجه به اتفاق کوشیدیم که جلوه هایی از این شماره معانی و بارهای ارزشی را در نوشته های این شماره ذیل عنوان خوانش شهر معرفی کنیم.
تهران و سایر شهرهای ما رشد کرده اند اما بدون معماری و بدون شهرسازی. یعنی رشدی معیوب و نارس. البته خیلی ها این عیب ها را یا عیب نمی دانند و یا با آن کنار می آیند. برای هم نسل های ما و نسل های قدیمی تر تهران هم شرقی هم غربی, هم شمالی, هم جنوب- که میل شدیدی در تصرف همه اراضی پیرامونش دارد- روز به روز بیشتر و بیشتر در حال از دست دادن کمیت ها و کیفیت های فرهنگی و طبیعی اش است. چه معمار باشیم و چه نباشیم چه شهرساز باشیم و نباشیم, معماری و شهرسازی بخشی از آگاهی هر کدام از ما ساکنان را شکل می دهد. غیبیت معماری وشهرسازی خود نشانه بارزی است از فقدان آگاهی اجتماعی. از طرف دیگر آلوده شدن هوا و منظر شهرها و آبادیها با گوشخراش شدن صدا و آوای سکونتگاه ها به شیوه ای وارونه- عدو شود سبب خیر- به کندی در می یابیم که روز به روز بیشتر و بیشتر در حال از دست دادن کمیت ها و کیفیت های طبیعی و فرهنگی شهرها و روستاهامان هستیم ...