بوطیقای احیای عتیق

اختصاصی معمارنت- محور تاریخی شهر اصفهان، یکی از ساختارهای شهری ارزشمند ایران است که در طول 1000 سال به تدریج ریشه‎های خود را با هویت ستون فقرات اصلی شهر، در ذهنیت و عینیت کالبدی – اجتماعی – معنایی تمامی شهر و ساکنان‌اش گسترانیده است. طراحی پروژه بازآفرینی مجموعه32 هکتاری آغازین این محور (میدان کهنه، مسج جامع عتیق و بافت پیرامونی)، توسط مهندسین مشاور نقش جهان پارس، نه صرفاً بر پایه مسائل عملکردی و ترجیحات شهرسازانه، بلکه بر مبنای احیای ارزش‌های بالقوه موجود، ترمیم، سازماندهی، تقویت ساختار تاریخی و با هدف پاسخگویی به نیازها و مقتضیات معاصر طراحی شد.

بر پایه چنین رویکردی، ساختار کالبدی و فضایی مجموعه، تحت تاثیر عوامل بنیادین از جمله ملاحظات تاریخی، تاثیرات ساختاری، بافت شهری، سیمای حجمی، دسترسی و ارتباطات بافت پیرامونی، شامل سه میدان: اصلی، به شکل ذوزنقه‌ای با طول 252 متر در غرب، 241 متر در شرق، 74 متر در سمت جنوب و 110متر در ضلع شمال، میدان مستطیل شکل محوطه جلوخان مسجد جامع و میدان نیم هشتی، با شکل و ابعادی طراحی شد که مسجد جامع در آن حضوری شایسته پیدا نماید.

در این طرح، با حضور مدرسه کاسه‌گران، بازار ریسمان و راسته بازاری شفاف، با بدنه‌ای مدرن، به موازات میدان، بازآفرینی همزمان میدان پهلوی، میدان صفوی و میدان سلجوقی، تبلور کالبدی یافته است. راهکارهای معمارانه‌ای چون: حذف شکاف بین بدنه بیرونی ضلع غربی میدان با بازار بزرگ، پیشنهاد اتصال رواق جدیدالاحداث با فاصله مناسب با بازار، ارائه راه‌حلی جهت حل شیب ابتدا و انتهای مسجد جامع، مجموعه هارونیه، مجموعه مسجد علی و منار علی، حضور برج ساعت در بدنه بازارچه ریسمان در جواب به ورودی مدرسه کاسه گران، شفاف‌سازی، در جلوخان مسجد جامع، در فضای باز شمال میدان، و مقابل مسجد جامع، احداث صفه‌ای در مقابل مسجد جامع به منظور اشراف بر فضای جلوخان، ایجاد ورودی دیگری در ضلع جنوبی جلوخان، مجاور مجموعه کاسه گران و ... راهکارهای معمارانه ای هستند که به نفوپذیری و تعاملات حداکثری ساکنین و استفاده کنندگان در آینده ای نزدیک(با اتمام پروژه) منجر خواهد شد.

از سوی دیگر انتقال هر دو محور سواره عبدالرزاق – ولیعصر و علامه مجلسی – هاتف به سطح زیر میدان به صورت زیر گذر و در نظر گرفتن عبور بسیار محدود و کنترل شده و صرفاً اضطراری در سطح میدان و نیز پیش بینی میدانی در محل تلاقی دو زیر گذر در کد ارتفاعی 5/6- متر به ابعاد 113*93 متر مربع، و در نهایت پیش‌بینی گذر سواره در پشت بازار ضلع شرقی میدان جهت باراندازی واحدهای تجاری، باعث می شود که کلیه مسیرها و دسترسی‌های ترافیکی در سطح مجموعه حذف شده، امکان اتصال بازار و همچنین بازآفرینی میدان تاریخی کهنه،  ایجاد شود.

از بعد عملکردی، نیز، اختصاص هر ضلع میدان به عملکردی خاص، از جمله پیشنهاد کاربری تجاری برای ضلع غربی و شمالی با الگوبرداری از ابعاد و تناسبات غرفه‌های تجاری میدان نقش جهان، پیش بینی راسته‌ای از واحدهای تجاری به عنوان بازار جدید در 2طبقه در ضلع شرقی میدان، مرمت سقف و بدنه بازارچه مجاور هارونیه در ضلع جنوبی، طراحی مرکز خرید در شمال شرقی میدان، پیش بینی مجموعه گردشگری و پذیرایی از جمله هتل، فضاهای اداری، فضاهای تفریحی و احیا و حفاظت عناصر تاریخی در شرق گذر هارونیه، پیش بینی پارکینگ با ایده فضایی شبستان بیت الشتاء مسجد جامع در زیر فضای باز میدان، و ... زندگی شهری را در مقیاس ملی، با اتمام پروژه، به ارمغان خواهد آورد.

1- عکس از: فرشاد نصرآبادی

2- عکس از: مریم فخیمی

3-عکس از: بهارک کشانی

4-عکس از: بهارک کشانی

5-عکس از: بهارک کشانی

6- عکس از: بهارک کشانی

7- عکس از: بهارک کشانی

8- عکس از: بهارک کشانی

9- عکس از: مریم فخیمی

10- عکس از: مریم فخیمی

11- عکس از: مریم فخیمی

12- عکس از: بهارک کشانی

13- عکس از: محمدرضا فرامرزی

14- عکس از: محمدرضا فرامرزی