افزودن دیدگاه جدید

نگاهی به تولیدات کارگاه ماه فروز

هرچند سفالگری جزئی جدانشدنی از زندگی انسان‌ها در تمامی جوامع است، پیوستگی زندگی ساکنین فلات ایران با خاک چنان بوده که قدیمی‌ترین نشانه‌های فرهنگ به جا مانده از این سرزمین، بیش از هرچیز از جنس خاک و سفالینه است. آثار کشف شده در حاشیه‌ی کویر و نواحی مرکزی ایران همچون تپه باستانی سیلک در کاشان، مارلیک در جنوب دریای خزر، غرب کوه‌های زاگرس و شمال غرب آذربایجان به چهار هزار سال پیش از میلاد می‌رسد. کاوش‌های باستان‌شناسانه نشان می‌دهد که سفال، آجر لعابدار و کاشی، از زمانی دورتر در بین‌النهرین و از زمان هخامنشیان در معماری ایران و به هدف ساخت یا تزئین بنا نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته و کاربرد آن به مصارف خانگی محدود نمی‌شده است.
سنت کاربرد مصالح سفالین در بنا که بعدها و در دوره‌ی اسلامی و حتا تا دوره‌های متأخر، ادامه داشت؛ چنان که بخش مهمی از فضای شهرها و معماری بناها از این ماده‌‌ی محبوب ساخته شده بود، و در گرمای آفتاب کویر نواحی مرکزی ایران، یا در زیر باران شمال، همه جا رنگ‎های گرم سفال و آجر بخشی از سلیقه‌ی بصری انسان ایرانی را برمی‌ساخت؛ شوربختانه، رفته رفته در عصر حاضر با ورود مصالح بتونی، آلومینیومی، شیشه‌ای و سنگی جایگاه خود را از دست داد و هرچند بخشی از این ورود و جایگزینی اجتناب‌ناپذیر بود، اما کنار گذاشتن این پتانسیل ارزشمند، بومی و پایدار به تمامی، ذیلِ دلایلی نه چندان واقعی و منطقی همچون گرانی و کم‌دوامی سبب نادیده گرفتن بخش مهمی از ظرفیت معماری بومی و خاصیت منحصر بفرد تجسمی و بصری آن در ایران شد.
هنر سرامیک(سفال) ایرانی واجد سابقه‌ای به گسترده‌گی تاریخ ایران با خود است و چنان‌چه آجر و کاشی را به عنوان فرآورده‌ای از جنس سرامیک برشماریم، اساساً  انسان ایرانی، هر آنچه که از بناهای پیرامونی خود از بافت و رنگ  لمس ‌نموده، بر اساس این فرآورده، ادراک کرده  و در این بستر تداوم داده است؛ از همین رو پیوستار این ماده با فرهنگ ایرانی و قابلیت ارجاع تاریخی این محصول به ابژه‌های ایرانی، می تواند دستمایه‌ی رویکردی متفاوت و معاصر در ارائه‌ی معماری بر مبنای حضور انسان و مفهوم سکنی گزیدن با وجهی انسان شناختی در گستره‌ی جهان زیست ایرانی  باشد؛ که معماری به مثابه‌ی یک متن را دوباره‌سازی می‌کند. در این فراشد ارائه‌ی فضاهای شهری با وجوه انسان محور، نتیجه‌ی قابل انتظار از معماران و هنرمندانی است که در گستره‌ی بناهای شهری از عناصری که در کنار رجوع تاریخی و فرهنگی به هویت ایرانی بر بنیان زبان و بیان معاصر تکیه می کنند، بهره می برند.
کارگاه تولیدی «ماه فروز» بر پایه تجربه‌ی متخصصان دانشگاهی در حوزه ی هنر و اقتصاد و بر اساس پژوهشی منسجم در حوزه‌ی مطالعات فرهنگی، رویکردی نوین در باز خوانی پیشینه‌ی حضور  محصولات سرامیک در زندگی ایرانی از تولید ظروف و وسایل کاربردی خانه تا تولید انواع آجرهایی با بدنه‌های خاص و رنگ‌های مختلف و در اندازه های متفاوت در طراحی داخلی و خارجی بنا است که بر حضور این ماده‌ی ارزشمند و تاریخی در زندگی معاصر ایرانی تاکید می کند و البته که این رویکرد با همکاری و همیاری معماران هنرمند، که دغدغه‌ای فراتر از رهیافت های مدرنیستی را پیگیری می‌کنند و در دنیای امروز به دنبال گفتگوی میان شهروند و اثر معماری در تولید متن امروز از زندگی انسان می باشند میسر می‌گردد. ار این حیث کارگاه ماه فروز دو موضوع اصلی در تولید آجر و کاشی را پیش روی خود قرار داده است:
 نخست، بهره‌گیری از ویژگی‌های فرمی آجر و کاشی سنتی ایرانی، به لحاظ رنگ، زیبایی و اندازه؛ همچنین ارتقاء این ویژگی‌ها در طرح‌ها و رنگ‌ها و ابعاد نو و مناسب برای بکارگیری در معماری امروز، در عین حفظ اصالت و خاص بودگی محصول و تمایز آن از محصولات صنعتی؛
 و دوم، دقت و تأکید بر کیفیت مصالح تولید شده، به نحوی که دوام و پایداری آن تضمین شود. نتیجه‌ای که نه تنها حاصل تجربه‌ی به میراث رسیده‌ی قرن‌های متمادی ساخت آجر و کاشی لعابدار در ایران، که محصول مطالعه و ممارست سال‌های هنرمندان و صنعتگران این کارگاه به هر دو شیوه‌ی سنتی و آکادمیک بوده‌ است.
در تصاویری که در پی می‌آیند انواعی از آجرهای تولیدی و بخشی از تولیدات کارگاه ماه فروز، غالباً در طراحی داخلی و خارجی ساختمان‌ها دیده می‌شود.
  (تصاویر در قسمت دانلود فایل قابل دریافت هستند.)