گفتگو با انجمن مطالعات معماری دانشگاه تهران

معمارنت-دوسالي ازعمر رشته مطالعات معماري در دانشگاه تهران مي گذرد.

فضايي متفاوت براي بسترنظري هم انديشي چه در فهم پيشينه وچه در طرح هاي نو براي اينده ،جمعي از دانشجويان اين رشته رابه برپايي "انجمن علمي دانشجويان مطالعات معماري ايران "رهنمون شد .

حاصل گفتگوي معمارنت با چند تن از اعضاي اين انجمن را با هم مي خوانيم . 

١- ميان اين همه انجمن حرف حساب شما چيست ؟

• انجمن ما در پی برساختن فضای هم‎اندیشی و همکاری است. آنچه در تجربۀ محدود ما در عمر دو سالۀ  این رشته در دانشگاه تهران به دست آمد، لزوم برساختن این فضا را در سطحی متفاوت با فضای کلاس و درس طلب می‎کرد. دیگر اینکه تا قبل از تشکیلِ انجمن، اگر هم در پی فضایی برای پاسخ‌گویی به این نیاز بودیم، به طور از قبل تعریف شده‎ای، زیر مجموعۀ رشتۀ مرمت به حساب می‎آمدیم و می‎بایست در قالب انجمن علمی مرمّت، آن هم با حضور و مقیاسی محدود عمل می‌کردیم. زیرا رشتۀ مطالعات معماری که باید بر اساس روش‎مندی به خصوصی از بُعدِ نظری تعریف شود، خصلتی به کلّی متفاوت با سایر رشته‎های موجود در رَستۀ معماری و مرمّت دارد. این را به وضوح می‎توان در تفاوت روش‌شناسانۀ سوال‌ها، روند و نتایجِ پژوهش‎ها و پروژه‎ها دید. همین امر و تلاش برای یافتن و گسترشِ پایه‎هایی برای بسترِ نظریِ این همفکری، تلاش‎هایی ویژه را می‎طلبد که انجمن علمی می‎تواند در صورت‎بندی و تحقّق آن‎ها مؤثّر باشد.

2-شكل گيری شما خودجوش بود يا به توصيه دانشگاه بود؟

• به قصدِ شناساندن و تعریف این رشته و حال و هوایِ آن و همچنین برای ایجاد فضای جنبیِ فعّالانه‎ای در کنار پروژه‎های درسی، دانشجویان در پی تشکیل انجمن علمی‌دانشجویی مطالعات معماری ایران برآمدند. مجوز تاسیس انجمنِ اواخر سال ۹۴ صادر شد.

3- آيا بيانيه واهداف را نوشته ايد؟اين بيانيه  كتبي يا شفاهي است؟ جمعي يا فردي تهيه شده است ؟

• بدیهی است بیانیه و اهداف این انجمن نمی‎تواند خارج از دیدِ همکارانه‎ای طرح شود که انگیزۀ اساسی تشکیل آن بوده است. همچنین امری اساسی و مهم و نیازمند فهم بیشینه‎ای از بستر مفهومیِ رشتۀ مطالعات معماری است و طرح‎اندازی کلّی‎نگرانه‌ای از آنچه باید به آن رسید. گستردگی این حوزه و عمر کوتاه این جمع، می‎طلبد که در پی این طرح کلّی، جست و جو کرد. به علاوه با اضافه شدن سومین ورودی دانشجویان در سال تحصیلی پیش رو و اندوخته شدن تجربه‌ها در همین محدودۀ چند ماه، در کنار مهیّا شدن برخی مقدمّه‌ها و هماهنگی‎ها، امیدواری و ارادۀ آن هست که بیانیۀ مکتوبی محصول خرد جمعی اعضاء، به زودی نوشته شود.

4- رشته مطالعات معماری به چه دردی می‌خورد؟

• شاید توافق بر سر این موضوع بنیادین سخت نباشد که در دورۀ معاصر ما در مملکتمان ایران، به صورت کلّی تفوّق با نگرش کارکردگرایانه‎ای بوده است که در هر جا و مقیاس و حوزه‎ای، ریشه‎ها و رشته‎های شناختی و نظری را بنا به دلایلی موثّق یا ناموثّق به خارج از گود رانده است. از سویی، انواع نظرگاه‎ها و راهبردها نیز موجود است که در مخالفت یا موافقت با این رویکرد فراگیر، بنا به مقاصد و منابع خود، در این رابطه موضع گیری کرده‎اند و مسیر خود را می‎روند. همین نظرگاه‎های متفاوت، در مبحث مطالعات معماری، بازتاب می‎یابد و در روش‎شناسی کار هر پژوهشگری در این حوزه، یکی از تعیین‌کننده‎های اصلی است. ولی از هر دیدگاهی که به این قضیه نگاه کنیم، در چارچوب رشتۀ مطالعات معماری و در ذاتِ آن، لزوم بررسی‎های شناختی-تاریخی، امری مسلّم است. این برآمده از فضای خاص دانشگاه هم هست که نمی‎تواند این وجه بنیادین را نادیده بیانگارد، هر قدر هم که واقعیت عملیِ جامعه در انفکاک یا حتّی مخالفت با آن باشد. شاید بتوان گفت که در کنار حوزۀ پژوهش‎های بنیادینِ نظری که لازمۀ حیات فکری و عقلانی در هر گستره‎ای است که به جامعه و فرهنگ مربوط می‎شود، همین انفکاک  بین شناخت و نظریه با عمل و واقعیت، یکی از بنیادی‎ترین مسائلی است که می‎توان در چارچوب رشتۀ مطالعات معماری به آن پرداخت. در نتیجه به صورت کلّی می‎توان گفت که مسائل و وضعیت جاریِ امور فرهنگی و فناوارانه، که معماری عرصه‎ای از درآمیختگی این دو است، نیازمند برساختن بُن‎مایه‎ها و گفتمان‎هایی است که اگر پا بگیرند و ببالند، می‎توانند نظرگاه‎هایی برای نقد، شناخت و راه‎یابی به مسائلِ حال و حتّی فراروی به سوی آینده، بسازند.

5-برنامه‌های شما تا حال چه بوده است؟

• پیشنهاد، برنامه‎ریزی و تشکیل مرکز اسناد معماری ایران در دانشگاه تهران؛
• برنامه‎ریزی و برگزاری سفرهای دانشجویی به حوزه‎های شاخص معماری ایران با همراهی استادان و مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، از جمله سفر به خراسان، سلطانیّه و لنگرود؛
• برگزاری نمایشگاهی از عکس‎های دانشجویان در جریان سفر دانشجویی به خراسان؛
• برگزاری کارگاه «عکاسی معماری» در کنار نمایشگاه عکس؛
• برگزاری سمینارهایی در موضوعات مرتبط با معماری و هنر ایران، تاریخ معماری و هنر، باستان‎شناسی و ..... با حضور استادان و پژوهشگران این حوزه‎ها؛ از جمله سمینار «هفت اصل تزیین هنر ایران» با حضور دکتر یعقوب آژند، سمینار «نقد تاریخ‎نگاری در معماری ایران» با حضور دکتر سعید خاقانی و ... .

       6- براي آينده چه برنامه اي داريد؟  

• تشکیل کارگروهی همراه با گروه ویراستاری برای تهیّۀ مجموعه‎ای از تک‌نگاری‎ها از بناهای معماری ایران و اضافه‎کردن آن به صورتی بخشی ویژه به مرکز اسناد معماری ایران؛
• برگزاری مراسم معارفه برای دانشجویان ورودی جدید در سال تحصیلی پیش رو با حضور استادان و پژوهشگران و دانشجویان؛
• برگزاری مجموعه ‎سمینارهایی در باب مطالعات معماری ایران؛
• همکاری میان‌رشته‌ای با دیگر نهادها و انجمن‌های علمی کشور و جهان

       7- هيئت موسس انجمن چگونه انتخاب شدند ؟انتخابات يا دوستانه؟

• هیئت مؤسس انجمن با توجّه به زمان ثبتِ رسمی انجمن، در انتخاباتی با حضور دانشجویان هر دو ورودی انتخاب شدند تا برای مدّتی محدود، وظیفۀ سروسامان دادن به وضعیت انجمن و پوشش فعالیت‎های جاری آن را بر عهده داشته‎باشند. در ترم پیش رو، در زمان مقرّر و هماهنگ با انتخابات سالانه انجمن‎های دانشجویی دانشگاه تهران، مهرماه ۹۵، انتخابات دیگری برگزار می‌شود و با حضور ورودی‌های ۹۵ مطالعات معماری دانشگاه تهران، اعضای دورۀ دوم انجمن برگزیده می‌شوند. هرچند همکاری با انجمن و فعالیت‌های معطوف به آن، مختصِ اعضای رسمی آن نیست و همه دانشجویان با آن همکاری خواهندکرد.

      8- هزينه‌های انجمن چگونه تامين ميشود؟

• هزینه‎های انجمن بر پایه تلاش اعضاء برای جذب منابع یا همکاری با نهادها و اشخاص داخل یا خارج از دانشگاه، مدیریت دانشگاه و دانشکده، بودجه‎های مربوط به انجمن‎های علمی و .... است. برای مثال هزینه‌های نمایشگاه عکس خراسان، با همکاری مشترک اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی، دانشگاه تهران و دانشجویان رشته مطالعات معماری و مرمت دانشگاه تهران تامین شد.

9- اين رشته در ديگر كشور های منطقه و دنيا چگونه است ؟

• به صورت معمول و نهادینه شده‎ای، برنامه کلی چنین رشته‎هایی در دانشگاه‎های معتبر دنیا، با روش‌شناسی بسیار دقیق و علمی در تعریف دروس، انجام تحقیق و داوری آن و وجود هیئت علمی متخصص در تاریخ هنر، فلسفه هنر و تخصص‎های دیگر در این حوزه، همراه است. بر این اساس، می‎توان گفت که این نظام تعریف شده، هنوز در دانشگاه‌های ایران آن طور که باید و شاید شکل نگرفته‎است. یکی از تلاش‎های ما در این انجمن، مطرح کردن و پیگیری لوازم این امر نیز هست. به طور مثال، بازخوانی و بازشناسی پژوهش‎های معتبر و مرتبط در دانشگاه‎های مطرح دنیا، یا همکاری با دانشگاه برای دعوت از استادان و پژوهشگران مناسب برای برگزاری سمینار و همرسانیِ دست‌آوردهایشان از هدف‌ها و برنامه‌های انجمن است.

۱۰- آیا بین اعضای انجمن تقسیم کار است؟ چگونه؟

• همکاری اعضای انجمن صمیمانه و زیاد است. نه‌اینکه وظیفه‌ای بر عهدۀ کسی گذاشته شده‌باشد؛ بلکه هر عضو انجمن و در بیشتر وقت‌ها هر دانشجوی مطالعات معماری دانشگاه تهران، صادقانه و صمیمانه امور مربوط به انجمن را پیگیری و برای برگزاری برنامه‌ها کمک می‌کند.
•  

برای مشاهده ادامه مطلب فایل زیر را دریافت نمائید ...