بررسی طرحهای جامع شهری و منطقهای تهران در پنج دهه گذشته (1345 - 1395)
نویسنده:
مجید غمامی
هدف از تالیف کتاب
فراهم آوردن یک منبع واحد و جامع با هدف پاسخگویی به نیازهای مسئولان، دانشگاهیان و دانشجویان، اهل حرفه شهرسازی در رشتههای مرتبط و نیز کلیه علاقه مندان به کسب اطلاع و آگاهی از کم و کیف طرحهایی است که نیم قرن گذشته به منظور هدایت و کنترل، نظارت بر توسعه و گسترش شهروندان و منطقه آن تهیه شده و به تصویب مراجع مسئول رسیده است.
دامنه استفاده و اهمیت کتاب
دامنه استفاده از کتاب همه شهرهای ایران (به ویژه شهرهای بزرگ و کلانشهرها) است و اهمیت کتاب از آنجاست که آنچه در طی این نیم قرن در زمینه شهرسازی تهران انجام شده است، همواره الگو و سرمشق آنها بوده است.
چارچوب و محتوای کتاب
این کتاب شامل چهار فصل است که هر یک از آنها به شرح یکی از طرحهای تهران (طرح جامع ایران مصوب 1347/ طرح ساماندهی (جامع) ایران مصوب 1371/ طرح مجموعه شهری تهران،مصوب 1381/ طرح جامع (راهبردی_ساختاری) جدید تهران مصوب 1386 اختصاص یافته است.
هر فصل نیز شامل چهار بخش زیر است:
1- شرح شرایط تهران، اهداف و انگیزها و انتظامات نهادهای مسئول از تهیه طرح
2 - شرح محتوای هر یک از طرحها، که بحش عمده هر فصل را به خود اختصاص داده است
3 - سرنوشت طرحها پس از تصویب درمراجع زیربط و فرآیند اجرا
4 - ارزیابی و داوری مؤلف از محتوا و کم و کیف طرحها و عملکرد نهادهای مسئول
معمارنت: کتاب «یکصد سال صنعت برق اصفهان» اخیراً به کوشش لیلا پهلوانزاده از زیر چاپ درآمد. این کتاب، به همراه تعدادی دیگر از کتابهایی که این پژوهشگر تاریخ معماری تدوین کرده و نگاشتهاست، از سویی بر تلاش مداوم و خستگیناپذیر این پژوهشگر صحه میگذارد و از سوی دیگر، نشان میدهد که چقدر پژوهش بر زمین مانده وجود دارد و نیازمند لشکری از پژوهندگانی است که هر کدام، به فراخور تخصص، علاقه و تجربة خود، بخشی از آن را بر عهده گرفته و به انجام برسانند. این دست از پژوهشها بهتدریج شرایط را برای پژوهشهای بنیادیتر در زمینههای دیگر، همچون تفکر در بنیادهای تجربه مدرنیت ایرانی و شکلدهی به دانش واقعی بومی فراهم میکنند.
پیش از این، از این پژوهشگر، کتابهای «ميراث معماري صنعتي معاصر ايران»، «اسناد و روزنامههاي كارخانههاي اصفهان»، «كارخانههاي مرمت شده ايران و جهان» و «ميراث معماري صنعتي معاصر ايران-يزد» درسایت معمارنت معرفی شدهاند.
معرفی کتابهای «مسکن فقرا در شهرهای آسیایی»، 3ـ زمین
نویسنده:
معمارنت
در بسیاری از مکانها و شیوههای گوناگون، هنوز با فقرای شهری همانند بلوکهای رنگی واقع بر روی یک نقشه توسعه رفتار میشود که میتوان آنها را از اینجا برداشت و در جای دیگر گذاشت، نه مانند انسانهایی با نیازها، خانوادهها و آرزوهای واقعی که در جامعههای واقعی زندگی میکنند.
در بسیاری از مکانها و شیوههای گوناگون، هنوز با فقرای شهری همانند بلوکهای رنگی واقع بر روی یک نقشه توسعه رفتار میشود که میتوان آنها را از اینجا برداشت و در جای دیگر گذاشت، نه مانند انسانهایی با نیازها، خانوادهها و آرزوهای واقعی که در جامعههای واقعی زندگی میکنند.
معمارنت - معمارنت در سال 1394 اقدام به تأسیس دفتری به نام روایت شهری در سایت خود کرد تا روایتهای شما را از فضاها و بناهای شهری جمعآوری نماید.
در اولین مطلب دفتر روایت شهری در معمارنت آمده بود: شهر، خودِ زندگی است و در شناخت آن، توجه به موضوعهایی چون کالبد، ساختمان، ترافیک، زیرساخت و جزآنها، هستی این زندگی را فرو میکاهد. شهر، بهجز آنها، بستر وقوع مناسبات انبوهی از انسانها است که در درون آن هستی، گذشته، آینده، آرزو، عشق، دوستی، دشمنی، نفرت، خاطره، منفعت، مالکیت، قلمرو، و همه چیز آن انسانها جای گرفته است.
راه حل اندیشمندان، در برش زمانی کنونی در ابتدای سده بیست و یکم، فراهم سازی امکان درک همه جانبه و برقراری پیوند میان گفتمانهای موجود جامعه و کوشش برای یافتن اندیشهای فلسفی برای شهر است. این راه حل، متضمن برقراری امکان و مجال گفتوگو و مقایسه در فضای بینامتنی رشتههایی همچون فلسفه، جامعهشناسی، اقتصاد، سیاست، معماری، مهندسیهای مرتبط با شهر و جز آنها است.
آصف بیات در ایران بهدنیا آمد، علوم سیاسی خواند، در بریتانیا از دکترای خود دفاع کرد، در هلند به تدریس جامعهشناسی پرداخت و سالها در دانشگاه قاهره تدریس کرد. آصف بیات کتاب «سیاست های خیابانی جنبش تهیدستان شهری» را برای درک منطق پویایی و پیشروی آرام جنبش اشغالکنندگان خانهها، حاشیهنشینان شهری، دستفروشان خیابانی و کارگران شهری نوشت.
معمارنت در روند جمعآوری مطالب برای دفتر ویژه مسکن گروه های کم درآمد، بخش «حاشیه نشینان شهری» کتاب فوق را مفید می داند و از همین رو به بررسی آن می پردازد .
رویکرد بیات در این کتاب، گفته می شود از زاویه مطالعات فرهنگی است. در هر حال بررسی موضوع در سه دوره، دهه پیش از انقلاب، دهه اول انقلاب و سالهای پس از آن توانسته همراه با نگاهی به تجربههای مشابه دیگر کشورها ابعاد جدیدی از موضوع را روشن سازد .
مروری بر کتاب پُستمتروپلیس: مطالعات انتقادی دربارهی شهرها و منطقهها
نویسنده: سعید دلیل، دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس
طی دهههای اخیر و بهویژه از دهه 90 شمسی به این سو، محافل دانشگاهی و مباحث علوم انسانی در ایران، از مباحث پسااستعماری متأثر شدهاند. این موضوع در رشتههای مربوط به جغرافیای انسانی، که مطالعات شهری بخش عمدهای از پژوهشهای آن را در برمیگیرد، نیز کاملاً به چشم میخورد. ترجمهی متون مختلف در این زمینه، ابزاری را برای بسط نگاه پسااستعماری در رشتههای مختلف علوم انسانی و از جمله جغرافیای انسانی فراهم میکند.
معمارنت- آیین رونمایی از کتاب بازار در شهر اسلامی در تاریخ 3 خرداد 96 در محل موزه ملک با حضور اساتید، دانشجویان و علاقهمندان برگزار شد.
در این مراسم ابتدا آقای حسینی مدیر موزه ملک به بهانه مباحث مطروحه در کتاب از حاج حسین ملک یادکرد که با وقف مجموعه مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک بنیان حرکتی فرهنگی را پایه گذاشت.
سخنران بعدی آقای حسین سلطانزاده بود که در مورد تاریخ بازار در ایران و ویژگیهای آن سخنرانی کرد. عبدالله انوار به خاطرات خود از بازار تهران پرداخت و اکبر تقی زاده از تجربه مشارکت و توان نیروی انسانی بازار در بازسازی و حفظ و احیاء بازارهای تاریخی با توجه به تجربه بازار تبریز سخنرانی ایراد کرد.
سپس کتاب بازار در شهرهای اسلامی توسط مترجم کتاب خانم خیزران اسماعیلزاده معرفی شد...
ادامه مطلب...
کتاب تجربه برنامه ریزی در جهان از دوبخش مستقل و درعین حال مرتبط تشکیل شده است.دربخش اول سه پژوهشگر پیدایش و تحولات سه حوزه اصلی برنامه ریزی یعنی برنامه ریزی اقتصادی ،برنامه ریز ی محلی . منطقه ای و برنامه ریزی فضایی (آمایش سرزمین )را در سطح جهان به دقت کاویده اند.هنر این نویسندگان در ترکیب خلاصه نویسی و جامعیت بوده است...
کتاب تجربه برنامه ریزی در جهان از دوبخش مستقل و درعین حال مرتبط تشکیل شده است.دربخش اول سه پژوهشگر پیدایش و تحولات سه حوزه اصلی برنامه ریزی یعنی برنامه ریزی اقتصادی ،برنامه ریز ی محلی . منطقه ای و برنامه ریزی فضایی (آمایش سرزمین )را در سطح جهان به دقت کاویده اند.هنر این نویسندگان در ترکیب خلاصه نویسی و جامعیت بوده است.
معمارنت- چندی پیش مطلبی از ماندانا یزدان شناس با موضوع نقدی بر کتاب «تاریخ مختصر شهر و شهرنشینی در ایران» نوشتۀ دکتر حسین سلطانزاده، در بخش «خانه کتاب-شهر» معمارنت منتشر شد. اکنون طبق سنت گفتگوی آزاد در عرصۀ رسانهای، نویسندۀ کتاب در پاسخ به مطلب مزکور، جوابیهای به این سایت ارسال کردند که در ادامه آنها را مطالعه میکنید:
معمارنت- چندی پیش مطلبی از ماندانا یزدان شناس با موضوع نقدی بر کتاب «تاریخ مختصر شهر و شهرنشینی در ایران» نوشتۀ دکتر حسین سلطانزاده، در بخش «خانه کتاب-شهر» معمارنت منتشر شد. اکنون طبق سنت گفتگوی آزاد در عرصۀ رسانهای، نویسندۀ کتاب در پاسخ به مطلب مزکور، جوابیهای به این سایت ارسال کردند که در ادامه آنها را مطالعه میکنید: